Η Ροδιά, Pomegranate, είναι φυλλοβόλος θάμνος ή δένδρο, που φθάνει σε ύψος τα 5-6 μέτρα. Ιθαγενές φυτό της Νοτιοδυτικής Ασίας, η ροδιά έχει εγκλιματιστεί στην Ευρώπη. Είναι γενικά αποδεκτό ότι το ρόδι πρωτοεμφανίστηκε στην Περσία και σιγά-σιγά προχώρησε στην Ινδία, βόρειο Αφρική, Ευρώπη, Κίνα και Αμερική. Είναι ένα από τα πρώτα φρούτα καλλιέργειας: τουλάχιστον από το 3000 πχ., ίσως νωρίτερα ακόμα, να υπήρχαν κήποι με σταφύλια, ελιές, σύκα, χουρμάδες, αμύγδαλα και ρόδια στις κοιλάδες του Τίγρη-Ευφράτη τον Νείλο και τα ποτάμια της Ινδίας. H ροδιά προσαρμόζεται εύκολα σε διαφορετικά εδάφη και είναι ανθεκτική σε πολύ σκληρές συνθήκες ζέστης, ξηρασίας και έλλειψης φροντίδας. Θεωρείται ότι η ροδιά μπορεί να ζήσει πάνω από 200 χρόνια.
Ως απόδειξη αυτού μπορούν να αναφερθούν τα δένδρα της ροδιάς που είναι τουλάχιστον 200 χρόνια στους κήπους των Βερσαλλιών της Γαλλίας. Το δένδρο καλλιεργείται ευρέως για τους καρπούς του που είναι φαγώσιμοι, οι οποίοι συλλέγονται το φθινόπωρο όταν ωριμάσουν. Ο καρπός περικλείει εσωτερικά πολλούς κόκκους τα οποία με την σειρά τους περικλείονται μέσα σε κίτρινες μεμβράνες, ενώ εξωτερικά στο κάτω μέρος του υπάρχει η προεξοχή που είναι ότι έχει απομείνει από το προγενέστερο άνθος. Από την εποχή της αρχαιότητος ο χυμός των σπόρων υποβαλλόταν σε επεξεργασία για τη δημιουργία ανθεκτικών βαφών και μελάνης, ενώ σήμερα ο χυμός χρησιμοποιείται ευρέως στη φαρμακευτική και την ποτοποιία. Το ρόδι έχει το δικό του μεταφυσικό, βοτανολογικό και χημικό χαρακτήρα. Περιέχει ιδιαίτερα και μοναδικά συστατικά με πολλαπλές και ενδιαφέρουσες ιδιότητες όταν χρησιμοποιείται σαν φάρμακο.
Ιστορικές αναφορές
Το ρόδι, punica granatum, είναι ένα αρχαίο, μυστηριώδες και μοναδικό φρούτο που είναι κυρίαρχο μέλος από τα δύο είδη που αποτελούν την οικογένεια Lythraceae ή (Punicaceae). Το δεύτερο μέλος της οικογενείας είναι το Punica protopunica που είναι λιγότερο διαδεδομένο και φύεται μόνο στο νησί Σοκότρα της Υεμένης. Το ρόδι έγινε γνωστό από την αρχαιότητα ως σύμβολο ζωής, αναγέννησης, γονιμότητας και αφθονίας και θεωρούνταν ιερό σε διάφορους πολιτισμούς και θρησκείες. Στις θεραπευτικές ιδιότητες του ροδιού αναφέρεται ο Όμηρος, ο Θεόφραστος, ο Διοσκουρίδης και ο Πλίνιος, ο οποίος μάλιστα αναφέρει τα ρόδια της Καρχηδόνας σαν την καλύτερη ποικιλία της εποχής του.
O χυμός του ροδιού ανά τους αιώνες έχει χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση διαφόρων νόσων. Στην αρχαία Ελλάδα οι γιατροί το χρησιμοποιούσαν σαν αντιφλεγμονώδες, κατά της ελμινθίασης (σκώληκες των εντέρων) και αντιβηχικό. Στη Μέση Ανατολή τα ρόδια χρησιμοποιούνταν για πολλές παθήσεις όπως αιμορροΐδες, αμυγδαλίτιδα, επιπεφυκίτιδα, ακόμη και για τη φαλάκρα. Χρησιμοποιούνταν και για την θεραπεία της χρόνιας διάρροιας και δυσεντερίας επίσης και σαν αποφρακτικό του βλεννογόνου, για την θεραπεία αιμορραγιών και νυχτερινές εφιδρώσεις. Ιατρικές έρευνες τώρα επιβεβαιώνουν τον πλούτο πληροφοριών που αναφέρει η ιστορία, η μυθολογία και ο συμβολισμός για το ρόδι, μετά την ανακάλυψη ότι αυτό το φρούτο περιέχει άφθονα αντιοξειδωτικά και θρεπτικά συστατικά, ευεργετικά για την υγεία και τη θεραπεία νόσων.
Δραστικά συστατικά του ροδιού
Το ρόδι είναι πλούσιο σε βιταμίνες Α,Β,C,Ε μέταλλα, όπως ασβέστιο, φώσφορο, κάλιο, νάτριο, σίδηρο και αντιοξειδωτικές ουσίες, όπως σελήνιο και πολυφαινόλες ενώ είναι χαμηλής περιεκτικότητας σε θερμίδες. (Πίνακας 1).
Πίνακας 1: Διατροφική ανάλυση ανά ρόδι (περίπου 280 γρ.).
| Ενέργεια | 234kcal | Νάτριο | 8 mg | |
| Πρωτεΐνες | 4,71 γρ. | Ψευδάργυρος | 0,99 mg | |
| Λιπαρά | 3,30 γρ. | Χαλκός | 0,446 mg | |
| Υδατάνθρακες | 52,73 γρ. | Σελήνιο | 1,4 mcg | |
| Φυτικές ίνες | 11,3 γρ. | Βιταμίνη C | 28,8 mg | |
| Ασβέστιο | 28 mg | Νιασίνη (B3) | 0,826 mg | |
| Σίδηρο | 0,85 mg | Φυλλικό οξύ | 107 mcg | |
| Μαγνήσιο | 34 mg | Βιταμίνη Ε | 1,69 mg | |
| Φώσφορο | 102 mg | Βιταμίνη Κ | 46,2 mcg | |
| Κάλιο | 666 mg |
O χυμός από το καρπό της ροδιάς (Pomegranate Fruit Extract, PFE) περιέχει υψηλά επίπεδα πολυφαινολικών ενώσεων όπως:
1. Ανθοκυανινών (γλυκοζίτες της κυανιδίνης, δελφινιδίνης, πελαργονιδίνης)
2. Ελλαγικού
οξέως σε ελεύθερη και συνδεδεμένη μορφή της (ως ελλαγιταννίνες (π.χ.
punicanalgin, οποία είναι βιοενεργή ένωση υπεύθυνη για παραπάνω από 50 %
της αντιοξειδωτικής ικανότητας του χυμού ροδιού, και γλυκοζίτες
ελλαγικού οξέως.
3. Γαλλικό οξύ σε ελεύθερη και συνδεδεμένη μορφή της (ως γαλλοταννίνες και γλυκοζίτες γαλλικού οξέως).
4. Φλαβονοειδή (κερκετίνη, καιμφερόλη, λουτεολίνη).
Τις τελευταίες δεκαετίες έγινε σημαντική πρόοδος στην θεμελίωση των φαρμακολογικών μηχανισμών του ροδιού και μεμονωμένων συστατικών του. Εκχύλισμα από κάθε μέρος του καρπού φαίνεται να έχει θεραπευτικές ιδιότητες.
Χυμός του ροδιού – Φυτοσυστατικά
Τα πιο ωφέλιμα συστατικά του εκχυλίσματος του ροδιού φαίνεται να είναι:
- Ελλαγικό οξύ, ελλαγιταννίνες (punicalagins)
- Πουνικικό οξύ – ένα σπάνιο ακόρεστο λιπαρό οξύ 18 δεσμών άνθρακα (από άποψη δομής σχετίζεται με το συζυγές λινολενικό οξύ)
- Ανθοκυανίνες, ανθοκυανιδίνες
- Φλαβονοειδή
- Οιστρογονική φλαβονόλη και φλαβόνη
Ελλαγικό οξύ εναντίον του καρκίνου
Το πιο συναρπαστικό στην εποχή μας είναι η ανακάλυψη ότι τα ρόδια περιέχουν εξαιρετικά μεγάλες ποσότητες του αντικαρκινικού φαινολικού κηκιδικού οξέος. Το ρόδι είναι ένα από τις μεγαλύτερες γνωστές πηγές κηκιδικού οξέος, ενός ισχυρού αντιοξειδωτικού και αντικαρκινικού φυτοχημικού, οι ιδιότητες του οποίου έχουν περιγραφεί σε περισσότερες από 500 μελέτες που δημοσιεύτηκαν τα τελευταία 40 χρόνια.
O Dr. Gary Stoner του Ohio State University έχει κάνει μεγάλη έρευνα αποδεικνύοντας τις ιδιότητες του κηκιδικού οξέος σε σχέση με τον καρκίνο. Πολλοί ερευνητές πλέον έχουν δηλώσει επισήμως τα θετικά αποτελέσματα των δικών τους ερευνών σχετικά με το κηκιδικό οξύ και τον καρκίνο, με πειράματα τόσο σε τρωκτικά όσο και ανθρώπους. Πολλή δουλειά έχει γίνει σχετικά με τον καρκίνο του τραχήλου και του μαστού. H Dr. Wendy Smith και η ομάδα της στο Πανεπιστήμιο του Kεντάκι έδειξε ότι το κηκιδικό οξύ βοηθά την πρόληψη των αρχικών χημικών αντιδράσεων που μπορεί να οδηγήσουν σε καρκίνο του μαστού. O Dr. Kim του Pusan National University της Νότιας Κορέας ηγήθηκε μιας ομάδας επιστημόνων από τις HΠA, Καναδά, M. Βρετανία και Ισραήλ που έδωσε ισχυρά ευρήματα σχετικά με την δράση των φυτοχημικών του ροδιού στην επιβράδυνση της εξάπλωσης του καρκίνου του μαστού και την δημιουργία καρκινογόνων κακώσεων. Υπάρχουν και πολλές άλλες μελέτες και συνεχής έρευνα για την θεραπεία του καρκίνου, περιλαμβανομένου του καρκίνου του μαστού, προστάτη και πνευμόνων και η πιθανότητα να χρησιμοποιηθεί το ρόδι σ’ αυτή τη μάχη αυξάνει συνεχώς.
Αντιοξειδωτικές ιδιότητες
Οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες του ροδιού είναι επίσης αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση άλλων προβλημάτων υγείας στις οποίες περιλαμβάνονται η αρτηριοσκλήρυνση, η φλεγμονή αρτηριών και η υπέρταση. Αυτές οι ιδιότητες είναι επίσης ευεργετικές για την προστασία της καρδιάς, του ήπατος και των νεφρών από την βλάβη που προκαλούν οι ελεύθερες ρίζες, την αντιμετώπιση των βακτηρίων και την ενίσχυση της δράσης άλλων αντιοξειδωτικών. Εδώ και αρκετά χρόνια Ισραηλινοί ερευνητές υπό την διεύθυνση του Dr. Michael Aviram (Εργαστήριο Έρευνας Λιπιδίων, Ινστιτούτο Ιατρικών Ερευνών οικογένειας Rappaport, Rambam Medical Center, Xάιφα) έχουν εστιάσει στις αντιοξειδωτικές ιδιότητες καθώς και την πιθανή ευεργετική επίδραση του χυμού του ροδιού στο καρδιαγγειακό σύστημα.
Σε μία μελέτη βρέθηκε ότι ο χυμός του ροδιού μείωνε τις κακώσεις αθηροσκλήρυνσης σε ποντικούς με ανεπάρκεια λιποπρωτεινης E. Μία ex-vivo μελέτη πάνω σε υγιείς άρρενες εθελοντές έδειξε ότι μειώνει την δεκτικότητα του LDL στην οξείδωση και αυξάνει την λειτουργία της παραοξονάσης (PON-1). Τέλος κλινικά πειράματα αποκάλυψαν ότι η κατανάλωση ροδιού μειώνει κατά 36% της δράση του ένζυμου μετατροπής της αγγειοτενσίνης (ACE) και 5% της συστολικής πίεσης του αίματος σε ασθενείς με υπέρταση (ηλικίας 62-77 ετών). Οι έρευνες πάνω στον χυμό ροδιού συνεχίζονται και ελπίζουμε ότι θα αποτελέσουν την αρχή νέων, ενδιαφερόντων ευρημάτων σχετικά με την ευεργετική επίδραση στα καρδιαγγειακά νοσήματα.
Το ρόδι ενάντια στην αρτηριακή πλάκα & την αθηρωσκλήρυνση
Μια πιλοτική έρευνα εστίασε σε ηλικιωμένα άτομα που παρουσίαζαν αθηρωσκλήρυνση, στους οποίους είχε ήδη δημιουργηθεί πλάκα σε επικίνδυνο βαθμό. Οι μισοί από τους ασθενείς που έπαιρναν ρόδι καθημερινά για ένα χρόνο παρουσίασαν μέχρι και 30% μείωση του πάχους του εσωτερικού επιθήλιου της καρωτιδικής αρτηρίας, ενώ οι άλλοι μισοί που δεν έπαιρναν ρόδι έδειξαν 9% αύξηση του πάχους.
Επιπλέον εκείνοι οι οποίοι έπαιρναν ρόδι παρουσίασαν μείωση της συστολικής πίεσης του αίματος κατά 21%
Όπως αναφέρεται στο τεύχος Αυγούστου 2006 του Atherosclerosis:
«O
χυμός ροδιού μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο αθηρωσκλήρυνσης και επομένως
τον κίνδυνο θανάτου των διαβητικών αφού αυτή η πάθηση προκαλεί πάχυνση
των τοιχωμάτων των αρτηριών και ευθύνεται για το 80% των θανάτων ασθενών
που πάσχουν από διαβήτη. Επίσης μειώνει τη κακή χοληστερόλη σύμφωνα με
μελέτες του Technion-Israel Institute of Technology».
Έχει αναφερθεί επίσης ότι η χορήγηση ροδιού σε υπερλιπιδαιμικούς ασθενείς βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ. Η χορήγηση 900mg τρεις φορές την ημέρα αυξάνει σημαντικά την HDL του πλάσματος και μειώνει την ολική χοληστερόλη και την LDL.
Ευεργετική δράση στον καρκίνο του προστάτη
Σύμφωνα με μία παλαιότερη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο τεύχος της 1ης Ιουλίου 2006 στο Clinical Cancer Research, ο χυμός ροδιού δίνει γερό χτύπημα στον καρκίνο του προστάτη και επιμηκύνει τον μετεγχειρητικό χρόνο διπλασιασμού του PSA, καθυστερεί τον πολλαπλασιασμό και προκαλεί τον θάνατο των καρκινικών κυττάρων. Το εκχύλισμα ροδιού μπορεί να προλάβει τον καρκίνο του προστάτη ή να επιβραδύνει την εξάπλωσή του σύμφωνα με τα αποτελέσματα εργαστηριακών μελετών που διεξήχθησαν στο Πανεπιστήμιο του Γουϊσκόνσιν στο Mάντισον. Όταν ανθρώπινα καρκινικά κύτταρα προστάτη εισήχθησαν σε ποντικούς, τάϊσμα των ζώων με εκχύλισμα ροδιού καθυστέρησε την εμφάνιση νεοπλασμάτων. H ανάπτυξη των όγκων αναστάλθηκε σημαντικά και επιμηκύνθηκε ο χρόνος ζωής. Στους άνδρες με επανεμφανιζόμενο καρκίνου του προστάτη, η καθημερινή λήψη ροδιού επιμηκύνει σημαντικά τον χρόνο αύξησης των επιπέδων του ειδικού προστατικού δείκτη (PSA), που αποτελεί ένδειξη καρκίνου του προστάτη.
Ενίσχυση του νιτρικού οξειδίου
O χυμός ροδιού έχει εξεταστεί για την ικανότητά του να προστατεύει το νιτρικό οξείδιο (NO) ενάντια στην οξειδωτική καταστροφή. Βρέθηκε ότι ο χυμός ροδιού είναι ένα ισχυρός ανασταλτικός παράγον της εξαφάνισης του NO λόγω υπεροξείδωσης των αρνητικά φορτισμένων ενδιάμεσων ιόντων. Κατά πολύ ισχυρότερο του χυμού του μαύρου σταφυλιού, του χυμού των μαύρων μούρων, του κόκκινου κρασιού, ασκορβικών οξέων και της dl-άλφα τοκοφερόλης. Αυτές οι παρατηρήσεις δείχνουν ότι ο χυμός του ροδιού διαθέτει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση που καταλήγει σε ορατή προστασία του νιτρικού οξειδίου ενάντια στην οξειδωτική καταστροφή, και εξ αυτού καταλήγει στην αύξηση της βιολογικής δράσης του NO.
Περισσότερες έρευνες για το ρόδι
Επιπλέον των θετικών αποτελεσμάτων των μελετών που αναφέρθηκαν ανωτέρω μπορείτε να δείτε λεπτομέρειες περαιτέρω ερευνών στην ιστοσελίδα του Dr. Ray Sahelian:
- Κατανάλωση ροδιού επί τριετία από ασθενείς με στένωση της καρωτιδικής αρτηρίας μειώνει την κοινή πάχυνση του εσωτερικού της καρωτίδας, την πίεση του αίματος και την οξείδωση LDL.
- Το ρόδι βελτιώνει την παρουσία λιπιδίων σε διαβητικούς ασθενείς με υπερλιπιδαιμία και μπορεί να βελτιώσει τους παράγοντες που ευθύνονται για τις καρδιακές παθήσεις.
- Το εκχύλισμα του ροδιού μπορεί να εμποδίσει τα ένζυμα που συμβάλλουν στην οστεοαρθρίτιδα, επιβαρύνοντας την φθορά των χόνδρων.
- Το ρόδι κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να συμβάλλει στην μείωση του κινδύνου εγκεφαλικών κακώσεων στα βρέφη.
- Το εκχύλισμα ροδιού μπορεί να εμποδίσει την δημιουργία όγκων του δέρματος, τουλάχιστον σε ποντίκια τα οποία εκτέθηκαν σε καρκινογόνους παράγοντες. Επιπλέον, ποντίκια στα οποία εφαρμόσθηκε θεραπευτική αγωγή με χυμό ροδιού παρουσίασαν λιγότερους όγκους από εκείνα που δεν είχαν υποστεί αυτή τη θεραπεία.
- O χυμός ροδιού έχει θετική επίδραση κατά της νόσου Aλτσχάιμερ και την προστασία των νεφρών.
- Το εκχύλισμα ροδιού αναστέλλει τον πολλαπλασιασμό των μελανοκυττάρων in vitro.
Αφού κάνετε την έρευνά σας, σας προτείνω να δείτε και το παρακάτω προϊόν:
